![](/media/lib/29/krzyz-dfa46dc2aca7e79801291df1ab86cc58.jpg)
Najstarszy kościół chrześcijański?
11 czerwca 2008, 12:51W Rihabie w północnej Jordanii odkryto podziemne katakumby, które są najprawdopodobniej najstarszym kościołem chrześcijańskim świata. Uznaje się, że powstał on między 33 a 70 rokiem n.e. Stanowił miejsce kultu i domostwo w jednym. Archeolodzy sądzą, że znalazło tu schronienie 70 prześladowanych wyznawców Chrystusa z Jerozolimy.
![](/media/lib/132/n-plomba-z-wosku-88f022d38169a05cd084d6a409bbc02e.jpg)
Najstarsza plomba świata
21 września 2012, 06:49Międzynarodowy zespół naukowców zidentyfikował najstarszą plombę świata. Mniej więcej 6,5 tys. lat temu ubytek w koronie pewnego lewego dolnego kła wypełniono pszczelim woskiem. Zabieg przeprowadzono krótko przed lub tuż po śmierci właściciela.
![](/media/lib/287/n-szkielet-ze-stalagmitem-na-kosci-biodrowej-48b3f8868027afd2b5994cc8aaa6ea79.jpg)
Szkielet z jaskini datowany dzięki stalagmitowi z kości biodrowej
5 września 2017, 09:54W jaskini Chan Hol w pobliżu miasta Tulúm w stanie Quintana Roo w Meksyku znaleziono prehistoryczny ludzki szkielet. Stalagmit wskazuje, że ma co najmniej 13 tys. lat.
![](/media/lib/444/n-kangur-ec5e2be4bc3cd8361bb8cca256e25deb.jpg)
Dwumetrowy kangur – najstarszy przykład sztuki jaskiniowej w Australii
23 lutego 2021, 09:37Dwumetrowej długości przedstawienie kangura to najstarszy w Australii nietknięty rysunek naskalny. Zabytek znaleziono w Australii Zachodniej w regionie Kimberley. Jest on znany jest z rysunków tworzonych przez kolejne generacje zamieszkujących go ludzi, gdzie starsze rysunki są przykryte młodszymi. Najstarszy nietknięty rysunek udało się dokładnie datować dzięki... osom.
![](/media/lib/54/kwiaty-lnu-e2a2be91ebd8de0064fb3b4ebe3b8a8c.jpg)
Nici z paleolitu
14 września 2009, 14:58W zachodniej Azji włókna lnu stosowano do szycia, wyplatania koszyków i innych celów już 32 tys. lat temu. W epoce kamienia len był dziko rosnącym gatunkiem, ale ludzie szybko spostrzegli, jak można go wykorzystać.
![](/media/lib/201/n-lew-1479e3938353afb29c3800e87f597290.jpg)
Dzięki 2. połowie głowy relief stał się 3-wymiarową figurką
6 sierpnia 2014, 06:32Niemieccy archeolodzy znaleźli w jaskini Vogelherd drugą połowę głowy figurki lwa z kości mamuta. W latach 2005-2012 ponownie przeszukiwano warstwy badane w latach 30. XX w. Dzięki temu w zeszłym roku do tułowia zwierzęcia dopasowano głowę i stwierdzono, że to lew, teraz zaś okazało się, że artefakt sprzed ok. 40 tys. lat nie był, jak dotąd sądzono, reliefem, lecz trójwymiarową rzeźbą.
![](/media/lib/354/n-pachystruthio-dmanisensis-c5209b2a8ceefa2d52c89bd7447f3043.jpg)
Europa także miała swojego gigantycznego ptaka
27 czerwca 2019, 10:22Przypadkowe odkrycie w krymskiej jaskini pokazuje, że ok. 1,5-2 mln lat temu w Europie żyły jedne z największych znanych ptaków. Wcześniej naukowcy sądzili, że gigantyzm u ptaków występował tylko na Madagaskarze, Nowej Zelandii czy w Australii.
![](/media/lib/524/n-crick1-b3f9542a369be84aaaf236595be7d4f3.jpg)
Najstarsze DNA z Brytanii dowodzi, że po epoce lodowej wyspy zasiedliły dwie różne grupy ludzi
27 października 2022, 13:27Uczonym z Francis Crick Institute, Natural History Museum oraz University College London udało się uzyskać najstarsze ludzkie DNA z terenu Wielkiej Brytanii. Pochodzi ono od osób, które żyły ponad 13 500 lat temu i wskazuje, że pod koniec epoki lodowej na Wyspy Brytyjskie dotarły dwie różne grupy ludzi. Informacje genetyczne, wraz z odkryciami dotyczącymi diety i kultury tych grup, pozwalają na stworzenie bardziej kompletnego obrazu H. sapiens, którzy ponownie skolonizowali Wyspy pod koniec epoki lodowej.
![](/media/lib/89/n-wycinek-z-sibudu-0ca811355003d96e9ec38cbbc381061c.jpg)
Starszego materaca nie znajdziecie
9 grudnia 2011, 13:01Plagą współczesnych miast są komary, a nawet z luksusowego hotelu można wyjechać ze śladami ugryzień pluskiew. Ludzie, którzy w środkowej epoce kamienia zamieszkiwali jaskinię Sibudu nad rzeką Tongati, nie mieli tego problemu.
Figurka sprzed 20 000 lat
4 sierpnia 2016, 11:17Sebastien du Fayet de la Tour, konserwator groty Foissac, znalazł w niej posążek kobiety wyrzeźbiony kamiennym narzędziem w kości tura. Zabytek mierzy 10 centymetrów, jest świetnie zachowany, a jego wiek oceniono na 20 tysięcy lat.